Stilstand kost duizenden euro’s per minuut. De verborgen oorzaak? De kloof tussen uw IT en de fabrieksvloer.

Elke minuut dat uw productielijn stilstaat, bloedt uw organisatie geld. In de Nederlandse maakindustrie praten we al snel over duizenden euro’s per minuut. Vaak kijken we instinctief naar technisch falen, maar een groeiend en structureel onderschat risico ligt ergens anders: de Babylonische spraakverwarring tussen uw kantoor (IT) en uw fabrieksvloer (OT).

Het klinkt tegenstrijdig, maar we zien het dagelijks gebeuren: goedbedoelde IT-strategieën leiden tot meer stilstand, niet minder.

Waarom? Omdat Informatietechnologie (IT) en Operationele Technologie (OT) fundamenteel verschillende talen spreken en verschillende prioriteiten hebben. Deze kloof kost u meer dan alleen geld; het belemmert de vooruitgang van Industry 4.0 en stelt u bloot aan enorme cyberrisico's.

De Twee Werelden: Stabiliteit versus Veiligheid

De kern van het conflict is een botsing tussen twee denkbeelden en twee realiteiten:

• IT (Kantoor) werkt volgens de Wet van Moore. Data is alles, systemen worden elke 3-5 jaar vernieuwd en de focus ligt op CIA: Confidentiality (Vertrouwelijkheid) en Integrity (Integriteit), gevolgd door Availability (Beschikbaarheid).
• OT (Fabriek) werkt volgens de wetten van de fysica. Stabiliteit is alles, machines draaien 15-30+ jaar en de focus ligt op AIC: Availability (Beschikbaarheid) komt eerst. Draaien is cruciaal.

Neem bijvoorbeeld die ene HMI die nog op Windows XP draait. IT noemt het ‘legacy’ en ziet een onveilig probleem dat direct gepatcht moet worden. Voor OT is het een succesverhaal: het bewijs dat een miljoeneninvestering van 20 jaar geleden nog steeds winstgevend is. De weerstand van de Technische Dienst tegen updates is geen koppigheid; het is gebaseerd op reëel financieel risico.

Wanneer deze werelden botsen zonder wederzijds begrip, ontstaan dure fouten. We lichten de twee meest voorkomende uit.

Fout 1: De VMware-Val (De ‘Zwarte Doos’ Paradox)

Dit is misschien wel de meest frustrerende fout die we tegenkomen.

De IT-wens: “Laten we alle productielijnen centraliseren op VMware. Dat is efficiënt en we kunnen het centraal back-uppen.” De logica lijkt waterdicht.

De OT-realiteit: Het bedieningsscherm (HMI/SCADA) loopt vast. De lijn staat stil. De monteur van de Technische Dienst – een vakman, maar geen IT’er – kan er niet meer bij. De server is voor hem een ‘zwarte doos’. Hij moet een IT-ticket aanmaken en wachten op een IT-afdeling die niet is ingericht op de urgentie van de fabrieksvloer.

De Verborgen Tijdbom

Maar het wordt erger. Om die back-up mogelijk te maken, koppelt IT de VMware-omgeving vaak aan het centrale kantoornetwerk (Active Directory). Dit creëert een ‘digitale snelweg’ voor ransomware.

Als een hacker binnenkomt via een phishing e-mail op kantoor, heeft hij door die koppeling direct toegang tot het hart van uw fabriek. U heeft effectief één ‘rode knop’ gecreëerd waarmee een buitenstaander uw hele productie kan gijzelen.

Fout 2: De Capex vs. Opex Fout (Het SPOF Kaartenhuis)

“De halve fabriek valt stil door problemen met één netwerkkabel of één centrale switch.” Herkenbaar? Dit is de definitie van een ‘Single Point of Failure’ (SPOF).

Dit is zelden een technisch verzuim; het is vrijwel altijd een bewuste zakelijke beslissing. Een robuust, dubbel (redundant) netwerk is duurder in aanschaf (Capex).

De pijnlijke waarheid is dat de keuze voor redundantie vaak sneuvelt in de offertefase. De rampzalige operationele kosten (Opex) van toekomstige stilstand worden genegeerd om te besparen op de initiële aanschafkosten. Het resultaat is een kaartenhuis dat gegarandeerd een keer instort, met structureel OEE-verlies tot gevolg.

De Oplossing: De Technische Vertaler

De kloof tussen IT en OT is oplosbaar. Het vereist geen miljoeneninvestering, maar een ‘technische vertaler’ – iemand die beide talen spreekt en de risico’s van beide werelden begrijpt.

Het vereist een nuchtere aanpak waarbij standaarden (zoals het Purdue Model en ISA/IEC 62443) worden gebruikt als gereedschap om veilige verbindingen te faciliteren, niet als wapen om ze te voorkomen. Het vereist gezamenlijke doelen (zoals '% Veilige Uptime') en wederzijds respect voor elkaars prioriteiten.

Het dichten van de IT/OT-kloof is geen interne oefening meer; het is een strategische noodzaak, zeker met wetgeving zoals NIS2 in aantocht. Transformeer het interne conflict van vandaag in de voorsprong op de concurrent van morgen.

Dit artikel is samengesteld door de experts van Raconsoft, ondersteund door geavanceerde AI-tools voor analyse en redactie.